Jak przechowywać cebulki kwiatowe i bulwy zimą
Aby cieszyć się urodą roślin cebulowych przez wiele sezonów warto znać podstawowe zasady ich przechowywania. Część z nich to rośliny wrażliwe na zimno i nie mogą zimować w gruncie, więc zwykle musimy je wykopać, zanim będzie zbyt chłodno. Wykopane cebulki trzeba przechować w odpowiednich warunkach do następnej wiosny, kiedy wybierzemy w ogrodzie nowe miejsce na sadzenie. Nasz poradnik odpowie na często zadawane pytania, jakie cebulki kwiatowe przechowujemy zimą, kiedy i jak je wykopać, jak przechowywać oraz z jakimi chorobami i szkodnikami można spotkać się podczas przechowywania.
Przechowywanie cebulek kwiatowych i bulw zimą
Jakie cebulki przechowujemy zimą
Wśród gatunków roślin cebulowych nie zimujących w gruncie znajdują się: begonia bulwiasta, lilia, dalia ogrodowa, mieczyk, błonczatka, krokosmia, zawilec wieńcowy, jaskier azjatycki, tygrysówka, glorioza, zefirant, paciorecznik, śniedek wiechowaty, eukomis, frezja ogrodowa, acidantera, galtonia, iksja .
Przygotowanie do przechowania cebulek kwiatowych jesienią
Odpowiednie warunki przechowania cebulek w okresie zimowym decydują o zdrowotności roślin i obfitości ich kwitnienia wiosną. Z tej też przyczyny warto zadbać o bulwy i cebulki, a także odpowiednią temperaturę, wilgotność i higienę miejsca przechowywania.
Kiedy i jak wykopać rośliny cebulowe
Rośliny cebulowe wykopuje się z ziemi, kiedy przymrozek zetnie nadziemną część rośliny, najlepiej w słoneczny, bezdeszczowy dzień. Przykładowo pędy dalii przycinamy przed ich wykopaniem na wysokości 10–20 cm nad kłączem. Warto wiedzieć, że karp dalii nie należy oczyszczać za pomocą wody. Wykopywanie mieczyków rozpoczynamy, kiedy liście zaczynają żółknąć. Wszystkie cebulki, bulwy, kłącza lub karpy kwiatowe wykopujemy szpadlem lub widłami amerykańskimi starając się, aby nie uszkodzić podziemnych części roślin. Nie zapomnijmy o podpisaniu gatunku lub odmiany wykopanej rośliny, co ułatwi ich identyfikację na wiosnę i pomoże w założeniu rabat.
Co zrobić po wykopaniu cebulek kwiatowych
Najlepiej jeśli bezpośrednio po wykopaniu cebulek mamy do dyspozycji zadaszone, ale przewiewne miejsce do wstępnego suszenia. Idealna jest wiata o ażurowych ścianach, ale równie dobrym miejscem może być też piwnica czy strych naszego domu lub szopa z odpowiednią wentylacją. Początkowa temperatura powinna wynosić około 25℃, aż do wysuszenia cebulek. Ten etap to 7 do 14 dni. Po tym okresie cebulki, bulwy i kłącza czyścimy, usuwając zasuszone liście, korzenie i łuski oraz resztki ziemi. Oznaczone odmianami lub gatunkami rośliny sortujemy i przenosimy do pomieszczenia. Usuwamy również przegniłe lub uszkodzone części roślin. W przypadku lilii cebule dzielimy na sadzonki łuskowe.
Warunki przechowywania cebulki
Mamy już wysuszone cebulki, a czy pomyśleliśmy o przygotowaniu pomieszczenia, które przez całą zimę będzie służyć jako przechowalnia? Wybrane pomieszczenie w domu dobrze jest zdezynfekować. Dezynfekcja pomieszczeń do przechowania to zabieg konieczny dla zachowania zdrowotności, odporności na choroby i pięknego wyglądu sadzonych roślin. Można to zrobić poprzez bielenie ścian mlekiem wapiennym z dodatkiem środka dezynfekującego. Drewniane lub plastikowe skrzynki również dezynfekujemy. Do tego celu możemy wykorzystać mydło potasowe. Jeśli pomieszczenie, którym dysponujemy jest zapełnione innymi przedmiotami i nie mamy jak przeprowadzić dezynfekcji, to wykorzystajmy gorącą wodę do oczyszczenia miejsca przechowania cebulek. Inną istotną rolę w przechowywaniu odgrywa prawidłowa wentylacja i wilgotność. Dobrze, jeśli mamy możliwość przewietrzania pomieszczenia, dzięki temu możemy regulować temperaturę i wilgotność. Warunki przechowywania przez zimową porę zależą od gatunku zimowanych roślin. Wysuszone cebulki kwiatowe przechowujemy rozłożone niezbyt grubą warstwą w drewnianych lub plastikowych, ażurowych skrzyneczkach, koszach wiklinowych lub innych przewiewnych pojemnikach. Przy niewielkiej ilości cebulek przeznaczonych do przechowania możemy wykorzystać do tego papierowe torby z niewielkimi otworami lub ażurowe siatki na owoce. Karpy dalii rozkładamy w pojemnikach wyłożonych gazetami lub utrzymującym wilgoć papierem i przesypujemy wilgotnym materiałem typu torf, piasek, czy trociny. Temperatura w takim miejscu nie powinna spadać poniżej 5°C. Oczyszczone i posortowane bulwy mieczyków oraz inne cebule nieosłonięte łuską, jak np. begonie bulwiaste, lilie, tygrysówki przechowuje się przesypane torfem o niewielkiej wilgotności. Układamy je podobnie, jak karpy dalii cienką warstwą w ażurowych pojemnikach i przechowujemy w pomieszczeniu o temperaturze 5 - 8°C. Nieco niższej temperatury (2-4°C) wymagają lilie, przy wyższych mogą słabiej kwitnąć.
Na co zwrócić uwagę podczas przechowywania
Przechowując cebulki kwiatowe należy pamiętać o szkodliwości etylenu. Na pewno zauważyliście, że owoce i warzywa trzymane w domu więdną i starzeją się. Dzieje się tak z powodu wydzielania etylenu. Podobnie dzieje się, jeśli cebulki kwiatowe i bulwy znajdą się w jednym pomieszczeniu z warzywami lub owocami. Wydzielany przez nie etylen negatywnie wpływa na cebulki kwiatowe, które szybciej się starzeją. Sporym problemem w trakcie przechowania są także choroby i szkodniki, które mając odpowiednie warunki szybko się namnażają i w krótkim czasie mogą zainfekować wiele cebulek. Dlatego tak ważne jest, aby przez cały okres przechowywania cebulek kwiatowych systematycznie kontrolować ich wygląd i usuwać egzemplarze chore, gnijące, ze śladami żerowania szkodników, a także nadmiernie wysuszone. Zainfekowane trzeba usuwać i palić lub utylizować w inny sposób.
Choroby w przechowywaniu roślin cebulowych
Szara pleśń
Najpierw na cebulach frezji, lilii i mieczyka widoczne są jasnobrązowe plamy, delikatnie wypukłe. Po pewnym czasie pojawia się na tych plamach pylący, szarawy nalot z ciemnymi kulistymi owocnikami grzyba. Często choroba rozpoczyna się przy piętce cebuli.
Sucha zgnilizna
Na karpach dalii, bulwach mieczyka, a także na cebulkach frezji występują ciemnobrązowe plamy z widocznymi drobnymi owocnikami grzyba . Plamy te mogą być różnej wielkości.
Mokra zgnilizna bakteryjna
Na powierzchni bulw, najczęściej u gloriozy widać niewielkie, lekko zagłębione plamy w kolorze jasnobrązowym. Plamy te szybko się powiększają, a porażone bulwy gniją, emitując nieprzyjemny zapach. Przyczyną może być przechowywanie bulw w wilgotnym podłożu.
Fuzarioza cebul
Na tę chorobę najczęściej zapadają lilie, frezje, szachownica cesarska, a także hiacynty, tulipany i kosaćce cebulowe. Najczęściej choroba poraża wierzchołki lub piętki cebul, a w tych miejscach łuska matowieje i gnije. Na łuskach cebulek rozwija się różowobiała grzybnia.
Szkodniki w przechowywaniu cebulek
Wciornastek
Wciornastki najczęściej atakują cebule lilii i bulwy mieczyków. U lilii wokół piętki pojawiają się zagłębione jasnobrązowe plamy, a pomiędzy łuskami żerują zarówno dorosłe owady, jak i larwy. Żywią się one sokami i tkankami roślinnymi dlatego zaatakowane łuski wysychają i odpadają od cebuli. Na bulwach mieczyka, w ich wierzchołkowej części, pojawiają się ciemne chropowate, lepkie plamy, a w nich widoczne są larwy i dorosłe owady.
Rozkruszek
Ten szkodnik atakuje większość roślin cebulowych. To roztocze, żerując pozostawia dużo drobnych i zagłębionych plam z lekko wypukłym brzegiem. Z czasem w miejscu żerowania tworzą się kanały wypełnione rozkruszonymi częściami cebul i odchodami roztoczy. Rozkruszki mają długość zaledwie około 0,8 mm, dlatego są niewidoczne gołym okiem. Najlepiej widać je przez lupę.
Zwalczanie chorób i szkodników w przechowaniu
Przygotowane do przechowywania bulwy i cebule można zabezpieczyć dzięki zaprawianiu materiału na sucho lub na mokro. Zaprawianie na sucho polega na opylaniu lub wymieszaniu ze środkami grzybobójczymi. Można do tego celu wykorzystać preparaty grzybobójcze typu: Kaptan, Topsin lub inny środek. Natomiast zaprawianie na mokro to moczenie materiału roślinnego przez ok. pół godziny w wodnym roztworze środka grzybobójczego. Wadą tej metody jest to, że konieczne jest ich ponowne suszenie przed przechowywaniem.